Thanh tra Chính phủ chỉ ra nhiều sai phạm trong quản lý đất đai tại TPHCM

Thanh tra Chính phủ vừa công bố kết luận thanh tra đối với công tác quản lý nhà nước trong quy hoạch, quản lý xây dựng, đất đai, môi trường đối với khu công nghiệp, khu đô thị; việc chuyển đổi nhà, đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác tại TPHCM giai đoạn 2010-2016.

Theo đó, Thanh tra Chính phủ đã phát hiện nhiều thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm trong công tác quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật quy hoạch, quản lý xây dựng, đất đai, môi trường đối với khu công nghiệp và khu đô thị, như: lãng phí tài nguyên đất; phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch chưa đúng quy định của pháp luật; chưa tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường; phê duyệt quy hoạch chưa đúng với quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt…

Cụ thể, tại các khu công nghiệp Tây Bắc Củ Chi, Tân Tạo, Tân Tạo mở rộng, Vĩnh Lộc (huyện Bình Chánh), Tân Bình, Tân Bình mở rộng đều có những vi phạm, chủ yếu về lĩnh vực thuê đất. Doanh nghiệp thuê đất trong các khu công nghiệp trên nhưng không đưa vào khai thác, sử dụng (để đất trống) dẫn đến lãng phí tài nguyên với diện tích hơn 53.000m2.

Bên cạnh đó, việc chuyển đổi nhà, đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác còn nhiều khuyết điểm và vi phạm. Theo Thanh tra Chính phủ, các sở, ngành của thành phố đã tham mưu UBND TPHCM quyết định chỉ định chủ đầu tư, phê duyệt dự án, chuyển mục đích sử dụng nhà, đất tại một số vị trí được thanh tra thuộc đối tượng phải đấu thầu dự án và đấu giá quyền sử dụng đất không đúng các quy định của pháp luật về quản lý đất đai, tài sản tại một số dự án.

Nhiều sai phạm trong quản lý đất đai, tài sản công tại TPHCM giai đoạn 2010-2016

Cùng với đó, TTCP cũng cho rằng, qua thanh tra còn phát hiện một số khuyết điểm, vi phạm trong thẩm định và phê duyệt tiền sử dụng đất. Các sai phạm chủ yếu gồm các nội dung: sử dụng thông tin về giá tại các vị trí đất làm tài sản so sánh nhưng hầu hết chưa có giao dịch chuyển nhượng thành công trên thị trường (vi phạm quy định về xác định giá đất); Lập, thẩm định và phê duyệt giá khi chưa có quyết định giao đất; phê duyệt suất đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật không đúng quy định; áp dụng đơn giá cho thuê thấp nhất thay đơn giá cho thuê bình quân; một số dự án đầu tư được điều chỉnh quy hoạch 1/500 sau khi đã xác định tiền sử dụng đất, trong đó nhiều chỉ tiêu quy hoạch cơ bản được thay đổi, làm tăng giá trị đất, nhưng UBND TPHCM không xác định lại giá trị quyền sử dụng đất theo quy định, nguy cơ gây thất thu ngân sách nhà nước.

Thanh tra Chính phủ nêu rõ: Những nguyên nhân khách quan dẫn đến thực trạng nêu trên là do có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường của nền kinh tế thị trường trong và ngoài nước; cơ chế quản lý về kế hoạch, sử dụng đất đai, đầu tư, xây dựng, môi trường còn nhiều bất cập chưa được điều chỉnh kịp thời, ảnh hưởng không nhỏ công tác quản lý và sự phát triển kinh tế, xã hội của TPHCM…

Thông báo Kết luận thanh tra số 1068/TB-TTCP về các sai phạm tại TPHCM

Thanh tra Chính phủ khẳng định, trách nhiệm trước hết thuộc lãnh đạo các sở, ngành, UBND TPHCM và các cá nhân liên quan do chưa chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về quản lý quy hoạch, sử dụng đất đai, đầu tư, xây dựng… Cụ thể như việc thực hiện chỉ định nhà đầu tư thực hiện các dự án không đúng quy định; xác định giá trị quyền sử dụng đất không đúng quy định; quản lý đầu tư, xây dựng thiếu chặt chẽ, có nơi bị buông lỏng; tình trạng vi phạm kỷ luật, giấy phép xây dựng còn diễn ra nhưng chưa được kiểm tra và xử lý kịp thời. Hậu quả là, nhiều dự án không hoặc kém hiệu quả, chậm tiến độ…

Ngoài ra, các bộ, ngành liên quan chưa thường xuyên kiểm tra, hướng dẫn và xử lý kịp thời những tồn tại, bất cập về cơ chế quản lý trong công tác quy hoạch, sử dụng đất đai, đầu tư, xây dựng.

Từ những vi phạm trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TPHCM chỉ đạo và tổ chức kiểm điểm, xác định trách nhiệm và xử lý theo thẩm quyền đối với các tập thể, cá nhân liên quan các khuyết điểm, vi phạm đã nêu. Trường hợp vượt thẩm quyền hoặc có dấu hiệu hình sự thì báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý theo quy định.

Kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các cá nhân, tổ chức liên quan các vi phạm trong việc chỉ định các nhà đầu tư dự án đấu giá được phát hiện qua thanh tra. Trong quá trình thực hiện, nếu phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra để xử lý theo quy định của pháp luật. Phối hợp Bộ quốc phòng và Bộ công an để xem xét, xử lý theo thẩm quyền các kết luận, kiến nghị củaThanh tra Chính phủ và Nghị quyết của Quốc hội đối với các dự án liên quan các vị trí đất thuộc lĩnh vực an ninh, quốc phòng. Nếu vượt thẩm quyền, có dấu hiệu hình sự cần báo cáo cấp có thẩm quyền.

Đồng thời, UBND TPHCM cần chỉ đạo các sở liên quan, như: Tài chính, TN&MT, Xây dựng, Kế hoạch và Đầu tư, Cục Thuế và các đơn vị trực thuộc UBND thành phố rà soát, tổng hợp những hạn chế, tồn tại, bất cập của các cơ chế, chính sách, quy trình và quy định của UBND thành phố trong việc xác định giá cho thuê, giao nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước, xác định nghĩa vụ nộp tiền thuê đất, ký hợp đồng thuê đất đối với giao đất cho doanh nghiệp nhà nước quản lý, sử dụng, thực hiện dự án.