Sợi nấm – giải pháp thay thế cho vật liệu xây dựng trong tương lai

Không mấy xa lạ với đời sống hàng ngày, nấm từ lâu được xem như nguyên liệu thực phẩm phổ biến trong các gia đình. Nhiều nhà khoa học đã nghiên cứu đưa công nghệ sinh học tiên tiến hiện nay, biến nấm trở thành vật liệu xây dựng trong tương lai. Cùng Kiến trúc Việt Nam xem ứng dụng của nấm làm vật liệu xây dựng như thế nào?

Nấm vốn là một thực phẩm quen thuộc trong đời sống hàng ngày

Một số nghiên cứu vật liệu nấm trong thiết kế, xây dựng

Critical Concrete, một tổ chức chuyên nghiên cứu khoa học vật liệu xây dựng tại Bồ Đào Nha, đã tìm ra phương pháp chế tạo tấm cách nhiệt từ sợi nấm. Trước hết, các nhà khoa học sử dụng các chất thải nông nghiệp như dăm gỗ, mùn cưa, lúa mì và vỏ lúa mì làm môi trường nuôi cấy. Nấm được trồng trong những chiếc khuôn nhỏ với bề mặt phẳng phiu, không gồ ghề hay trầy xước nhằm giúp công đoạn vệ sinh khi cần thiết trở nên thuận lợi hơn, tránh tình trạng vi khuẩn sinh sôi làm hỏng nấm. Bên cạnh đó, họ thường ưu tiên sử dụng khuôn nhựa trong suốt thay cho khuôn gỗ, như thế sẽ giúp quá trình sinh trưởng của nấm dễ quan sát hơn.

Điểm nổi bật của vật liệu nấm là khả năng tự phân hủy, khi được sử dụng sẽ hạn chế đáng kể lượng rác thải tồn đọng trong môi trường. Có thể xem đây là một phương án hữu ích thay thế cho nhựa, vốn là vật liệu được sử dụng nhiều trong xây dựng từ trước đến nay.

Thế giới từng chứng kiến hai nhà thiết kế Sebastian Cox và Ninela Ivanova từ Anh Quốc thực hiện ý tưởng kết hợp nấm với gỗ bào nhằm tạo nên các sản phẩm nội thất gia dụng. Từ hỗn hợp nói trên, hai nhà sáng chế đã cho ra những chụp đèn, bàn ghế tiện dụng, độc đáo cùng tính thẩm mỹ cao. Ưu điểm dễ thấy của dòng sản phẩm này là nhẹ, bền và chắc chắn; có thể coi là giải pháp hữu ích thay thế phương thức sản xuất đồ nội thất truyền thống.

Các sản phẩm bàn ghế làm từ sợi nấm với thiết kế ấn tượng

Ứng dụng trong thiết kế, xây dựng

Sử dụng sợi nấm trong chế tạo gạch xây dựng là phương án hoàn toàn khả thi. Thông thường, gạch được tạo nên từ quy trình nung sấy nguyên liệu phức tạp, nhưng gạch làm từ nấm thì hoàn toàn khác. Chỉ cần đặt các hòn gạch này cạnh nhau, những sợi nấm với đặc tính sinh học vốn có, sẽ phát triển với mật độ ngày càng dày đặc, qua đó liên kết và bện chặt những viên gạch, hợp chúng lại thành một khối bền chắc.

Gạch nấm – vật liệu xây dựng hữu ích trong tương lai

Đèn bàn làm từ nấm

Hơn thế, các sản phẩm khác làm từ sợi nấm có thể kể đến như tòa tháp hữu cơ tại trụ sở viện nghệ thuật New York, Mỹ do công ty kiến trúc The Living thực hiện, đã đoạt giải thưởng tại hạng mục Chương trình Kiến trúc sư trẻ của năm 2014; hay những tấm ván lướt sóng có khả năng phân hủy sinh học do Surf Organic, một thương hiệu tại California sáng chế; những chiếc bàn làm từ nấm cũng mang những dáng dấp độc đáo, chắc chắn sẽ là ý tưởng hay trong thiết kế nội thất phòng ngủ.

Công trình tháp hữu cơ khổng lồ được dựng nên từ gạch nấm (New York, Mỹ)

Trọng Quý