Lấy ý kiến người dân khi lập quy hoạch xây dựng đô thị: Nhiều bất cập vì thiếu quy định cụ thể

Những vướng mắc trong việc xin ý kiến cộng đồng dân cư đã dẫn đến chậm tiến độ trong việc triển khai, thực hiện quy hoạch, dự án được phê duyệt, nhất là các dự án có tính chất nhạy cảm như nghĩa trang, khu xử lý rác thải, trạm điện… Ông Lưu Quang Huy nêu thực tế trong trường hợp thực hiện cụ thể hóa quy hoạch nghĩa trang Thủ đô. Ngay sau quy hoạch chung được duyệt, TP đã giao Viện Quy hoạch xây dựng lập quy hoạch chi tiết các nghĩa trang trên địa bàn TP.

Tuy nhiên, ngay từ bước xin ý kiến để lập nhiệm vụ quy hoạch thì hầu như 100% người dân địa các phương phản đối. Vì vậy, hiện nay toàn bộ các quy hoạch chi tiết nghĩa trang trên địa bàn TP Hà Nội đang phải dừng để thực hiện rà soát lại” – ông Lưu Quang Huy nêu. Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Hà Nội, KTS Nguyễn Văn Hải khẳng định, vai trò của cộng đồng đối với quy hoạch rất quan trọng. Để quy hoạch mang tính khả thi, có tính thực tiễn cao, sự đồng thuận, ủng hộ của người dân là vấn đề tiên quyết. Một bản quy hoạch có sự ủng hộ của người dân cũng giúp cho quy hoạch đạt hiệu quả cao khi triển khai, không có nguy cơ trở thành quy hoạch treo.

Sự tham gia của cộng đồng trong lập, điều chỉnh quy hoạch xây dựng đô thị được khẳng định là rất cần thiết, nhất là trong bối cảnh đang đẩy mạnh xã hội hóa nguồn lực trong phát triển đô thị. Những quy định pháp lý về vấn đề này đã được ban hành, tuy nhiên sau nhiều năm vẫn chưa đạt hiệu quả. Do vậy các chuyên gia quy hoạch đô thị đều cho rằng, rất cần cơ quan chức năng sớm gỡ vướng bằng việc hoàn thiện quy định pháp luật, cụ thể hóa các quy định về tổ chức thực hiện để bảo đảm sự tham gia thực chất của cộng đồng trong lập, điều chỉnh quy hoạch xây dựng đô thị.

Trong đó, cần phải quy định rõ về phạm vi được lấy ý kiến trong quy hoạch xây dựng đô thị. Đồng thời, cần quy định quy trình và các hình thức lấy ý kiến người dân để phù hợp với đặc điểm của từng vùng miền, từng địa phương, nhưng vẫn đảm bảo khung quy định thống nhất chung. Ngoài ra, cần giải thích rõ cụm từ “cá nhân”, “cộng đồng dân cư” được lấy ý kiến trong quy hoạch xây dựng đô thị bao gồm những ai, nhằm hạn chế đến mức thấp nhất việc bỏ sót đối tượng cần lấy ý kiến, đảm bảo quyền và lợi ích của người dân một cách cao nhất. Đặc biệt, cần có quy định cụ thể về tỷ lệ ý kiến đồng thuận bắt buộc để nhiệm vụ và đồ án quy hoạch được thông qua. Bên cạnh đó, chính quyền địa phương cần tuyên truyền, phổ biến thông tin để cộng đồng hiểu rõ hơn trách nhiệm cũng như quyền lợi của mình, để họ cùng tham gia vào quá trình lập quy hoạch.