Hệ lụy từ tư vấn chất lượng thấp
Chất lượng nhà thầu tư vấn lập dự án thấp là một trong những nguyên nhân dẫn đến lãng phí, thất thoát và giảm hiệu quả đầu tư. Và khi một dự án thiết kế tồi, được thông qua để đầu tư xây dựng thì công trình chắc chắn sẽ không đảm bảo chất lượng. Các dự án dưới đây tại Lào Cai minh chứng cho điều này.
Sở KH&ĐT tỉnh Lào Cai đề nghị xử phạt Công ty CP Tư vấn xây dựng giao thông Lào Cai vì thực hiện công tác tư vấn chưa đảm bảo quy định. Ảnh: Linh Quân
Tại Kết luận thanh tra mới đây về các dự án đầu tư do Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai làm chủ đầu tư từ năm 2015 – 2017, Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) tỉnh Lào Cai đã chỉ ra nhiều sai sót trong công tác khảo sát, lập hồ sơ báo cáo kinh tế kỹ thuật (BCKTKT) của nhà thầu tư vấn, làm ảnh hưởng tới tiến độ thi công công trình và ảnh hưởng đến sinh hoạt của nhân dân trong khu vực dự án.
Cụ thể, tại Dự án Đường Na Cáng – Sín Chải (giai đoạn 2) huyện Si Ma Cai (tỉnh Lào Cai) do Công ty CP Tư vấn xây dựng giao thông Lào Cai thực hiện khảo sát, lập hồ sơ BCKTKT công trình thì nhà thầu tư vấn đánh giá không chính xác địa chất vị trí sạt lở, hồ sơ thiết kế vị trí xử lý sạt lở không đảm bảo. Do đó, hiện nay tại vị trí này vẫn tiếp tục xảy ra sạt lở làm ảnh hưởng tới tiến độ thi công công trình và làm gãy đoạn kênh bê tông dài khoảng 250m, ảnh hưởng đến việc lấy nước sản xuất của nhân dân trong khu vực. Hồ sơ BCKTKT của Dự án cũng không có chữ ký xác nhận của cán bộ thực hiện việc thẩm định theo quy định, mẫu dấu thẩm định không theo hướng dẫn tại Thông tư 18/2016/TT-BXD; tính giá vật liệu chưa phù hợp với báo giá diesel, xi măng; tính chưa chính xác khối lượng đất đắp bằng đầm cóc tại hạng mục cống bản; xác định chưa chính xác tỷ lệ đào đất bằng thủ công, máy trong công tác đào móng cống ở hạng mục cống tròn thoát nước ngang…
Tương tự, tại Dự án Trạm kiểm soát biên phòng Y Tý (giai đoạn 2), công tác khảo sát, lập hồ sơ BCKTKT cũng sai sót như: giá trị chi phí các hạng mục giữa bảng tổng hợp dự toán công trình và tổng hợp kinh phí có sự sai lệch tăng; thiếu biên bản xác định vị trí bãi đổ thải; biên bản xác định cự ly vận chuyển chưa chính xác…
Thông qua kết quả thanh tra, Sở KH&ĐT tỉnh Lào Cai đã giảm trừ nghiệm thu thanh toán Dự án Đường Na Cáng – Sín Chải gần 63 triệu đồng; Dự án Trạm kiểm soát biên phòng Lũng Pô hơn 58 triệu đồng và Dự án Trạm kiểm soát biên phòng Y Tý gần 85 triệu đồng.
Tại Dự án Đường Na Cáng – Sín Chải, Sở KH&ĐT tỉnh Lào Cai đề nghị Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai tổ chức lựa chọn nhà thầu tư vấn thiết kế đoạn kênh đã bị sạt lở và báo cáo UBND Tỉnh phê duyệt điều chỉnh bổ sung Dự án; đồng thời có biện pháp khắc phục tạm để dẫn nước tưới nhằm đảm bảo sản xuất cho nhân dân trong khoảng thời gian thẩm định, phê duyệt điều chỉnh, bổ sung. Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai phải tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện các trình tự về đầu tư xây dựng để đảm bảo hiệu quả đầu tư dự án và nguồn vốn đầu tư.
Đặc biệt, với nhiều sai sót gây hậu quả nghiêm trọng tại Dự án Đường Na Cáng – Sín Chải, Sở KH&ĐT tỉnh Lào Cai đề nghị xử phạt nhà thầu tư vấn khảo sát, lập BCKTKT là Công ty CP Tư vấn xây dựng giao thông Lào Cai vì thực hiện công tác tư vấn chưa đảm bảo quy định.
Bình luận về vấn đề chất lượng công tác tư vấn lập dự án ẩu, tồi, kém chất lượng, TS. Nguyễn Việt Hùng – nguyên Vụ trưởng Vụ Quản lý đấu thầu (Bộ KH&ĐT) cho rằng, lâu nay, nhiều người vẫn hiểu lầm rằng chất lượng công trình yếu kém là do lỗi của nhà thầu thi công. Tuy nhiên, trên thực tế, chất lượng công trình phụ thuộc rất nhiều vào chất lượng của tư vấn lập dự án, chất lượng của khâu thiết kế dự án. Nếu một dự án có chất lượng thiết kế tồi thì hậu quả sẽ khôn lường vì nhà thầu thi công chỉ thi công theo bản vẽ thiết kế được duyệt. Rất nhiều sự cố công trình bắt nguồn từ sai sót của khâu thiết kế, dẫn đến việc lãng phí và thất thoát nguồn vốn đầu tư. Do đó, khi thiết kế dự án sai, không chuẩn, không đảm bảo chất lượng thì cái sai này thuộc về bản chất, nếu không được điều chỉnh kịp thời thì chất lượng công trình sẽ không “cứu chữa” được.
Công ty CP Tư vấn xây dựng giao thông Lào Cai có vốn điều lệ hơn 8,5 tỷ đồng, có địa chỉ tại số 128 đường Hoàng Liên, phường Cốc Lếu, thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai. Trong vòng gần 3 năm trở lại đây, công ty này được công bố trúng 23 gói thầu (17 gói thầu đấu thầu rộng rãi và 6 gói thầu được chỉ định thầu), trong đó có 18 gói thầu nằm trên địa bàn tỉnh Lào Cai và 5 gói thầu nằm trên địa bàn tỉnh Lai Châu.
