Sớm hoàn thiện và vận hành hiệu quả hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch
“Cần có giải pháp để nhanh chóng hoàn thiện hệ thống thông tin và khẩn trương ban hành thông tư hướng dẫn việc xây dựng, quản lý, khai thác vận hành hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch…” là một trong những yêu cầu được nêu rõ tại buổi làm việc giữa Đoàn Giám sát của Quốc hội làm với Bộ Kế hoạch và Đầu tư về công tác quy hoạch.
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, hiện nay Cổng thông tin chính thức để truy cập Hệ thống thông tin và Cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch tại địa chỉ https.: //quyhoachquocgia.mpi.gov.vn.
Về tổng thể, Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch bao gồm 3 thành phần chính: (1)Hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu văn bản, hồ sơ về quy hoạch được đăng tải trên cổng thông tin quyhoachquocgia.mpi.gov.vn; (2)Hệ thống tích hợp cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch vplan.mpi.gov.vn; (3)Hệ thống báo cáo điện tử (https://baocaodientu.mpi.gov.vn).
Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch có cơ sở dữ liệu về tin tức và văn bản khá đấy đủ, tuy nhiên còn cần liên tục hoàn thiện về dữ liệu cùng với việc hoàn tất quá trình lập quy hoạch giai đoạn 2021-2030.
Báo cáo về nguyên nhân Hệ thống chưa thể hoàn thiện, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cho rằng, đây là một nhiệm vụ quan trọng và có tính dài hạn. Ở Việt Nam, hệ thống thông tin đất đai được quy hoạch từ Luật Đất đai năm 2013 nhưng đến nay vẫn chưa được xây dựng hoàn thiện. Kinh nghiệm từ các nước phát triển trên thế giới, việc xây dựng hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu về quy hoạch có thể mất từ 10-30 năm.
Theo quy định của pháp luật về quy hoạch, công nghệ, các thông tin, cơ sở dữ liệu của hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch là thông tin, cơ sở dữ liệu được số hóa, liên kết, tích hợp với nhau, gắn với cơ sở dữ liệu nền địa lý quốc gia. Tuy nhiên, hiện chuẩn đầu ra quy hoạch của các Bộ/ngành/địa phương bao gồm nhiều loại dữ liệu.
Do đó, Hệ thống này cần phải được nâng cấp, hoàn thiện thêm để cho phép liên kết tích hợp các dữ liệu không gian về quy hoạch giữa các Bộ/ngành/địa phương trên nên bản đồ số địa lý quốc gia, nghiên cứu phát triển các công cụ sử dụng cơ sở dữ liệu để giám sát, đánh giá quá trình thực hiện quy hoạch theo chỉ đạo của Chính phủ tại Nghị quyết số 119/NQ-CP.
Cho biết về trách nhiệm cụ thể của cơ quan, tổ chức, cá nhân, Bộ Kế hoạch và Đầu tư chỉ rõ, cơ quan chủ trì xây dựng hệ thống, trong thời kỳ trước năm 2020, gặp khó khăn trong việc tìm kiếm giải pháp công nghệ để lưu trữ và khai thác dữ liệu quy mô lớn, đặc biệt là các dữ liệu không gian theo công nghệ GIS và đồng bộ dữ liệu từ các định dạng khác về dữ liệu không gian theo công nghệ GIS.
Về phía Bộ, ngành, địa phương: Việc cung cấp hồ sơ, cơ sở dữ liệu quy hoạch còn chưa kịp thời, một số dữ liệu dưới dạng văn bản giấy nên không thể cập nhật ngay lên hệ thống; Chưa chủ động ứng dụng thông tin trong hoạt động quy hoạch.
Đề xuất giải pháp để hệ thống có thể hoàn thiện và được vận hành, khai thác hiệu quả, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết, các bộ, cơ quan ngang Bộ và địa phương khẩn trương phối hợp xây dựng Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch nhằm cung cấp thông tin đồng bộ, thống nhất, đầy đủ, chính xác, kịp thời. Trong đó, Bộ Tài nguyên và Mội trường sớm hoàn thành cơ sở dữ liệu nền địa lý cập nhật các loại tỷ lệ để cung cấp cho các Bộ, ngành, địa phương xây dựng sản phẩm quy hoạch thống nhất đồng bộ về cơ sở dữ liệu quy hoạch;…
Bên cạnh đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp tục ưu tiên bố trí nguồn lực để nâng cấp và hoàn thiện Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch. Nghiên cứu, sớm ban hành Thông tư, Quy chế vận hành Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch. Trước mắt, là đề xuất cấp có thẩm quyền cho nghiên cứu, xây dựng Đề án về quản lý, vạn hành, khai thác Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt làm cơ sở để thực hiện.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng cho biết, Thông tư hướng dẫn việc xây dựng, quản lý, khai thác vận hành Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch và dự kiến ban hành trong tháng 12/2021, tuy nhiên, do còn nhiều ý kiến khác nhau về phạm vi, nội dung nên dự kiến sẽ ban hành trong quý II/2022. Nguyên nhân dẫn đến việc chưa ban hành Thông tư có cả khách quan và chủ quan.
Ngoài ra, để góp phần xây dựng cơ sở dữ liệu chung về quy hoạch được chuẩn hóa, thuận tiện hơn cho việc tiếp cận, khai thác, sử dụng thông tin của người dân, cần hoàn thiện hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến cơ sở dữ liệu về quy hoạch (như pháp luật về đất đai, giao thông, xây dựng, quy hoạch đô thị,…) theo hướng thống nhất về ứng dụng công nghệ GIS và quy định kỹ thuật có liên quan./.
Về nội dung này, các thành viên Đoàn Giám sát cho rằng, hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch đến nay chưa hoàn thiện ảnh hưởng đến việc tra cứu, chia sẻ thông tin, cập nhật thông tin để hoàn thiện các quy hoạch đang lập song song. Vì vậy, để khắc phục bất cập hiện nay, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư bổ sung báo cáo cụ thể trách nhiệm của tổ chức, cá nhân để chấn chỉnh; có giải pháp rõ ràng để nhanh chóng hoàn thiện hệ thống thông tin và khẩn trương ban hành Thông tư hướng dẫn việc xây dựng, quản lý, khai thác vận hành hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch đáp ứng yêu cầu của công tác quy hoạch hiện nay../.
Lan Anh/Cổng thông tin điện tử Quốc hội Nước CHXNCN Việt Nam