Sai phạm đất đai ở Đà Nẵng, Bộ TN&MT hướng dẫn xử lý ra sao?
Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa có công văn về việc hướng dẫn xử lý vướng mắc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất liên quan đến kết luận 2852 năm 2012 của Thanh tra Chính phủ về sai phạm trong quản lý đất đai ở Đà Nẵng.
Trước đó, ngày 28/10/2019, Văn phòng Chính phủ có thông báo kết luận của Phó Thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình tại cuộc họp về việc thực hiện Kết luận thanh tra số 2852 ngày 2/11/2012 của Thanh tra Chính phủ về thanh tra trách nhiệm của Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng trong việc chấp hành pháp luật về thanh tra, khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng và một số dự án đầu tư liên quan đến việc sử dụng đất. Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ TN&MT hướng dẫn về việc thu hồi, hủy bỏ, điều chỉnh các Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp có thời hạn sử dụng lâu dài đối với đất cơ sở sản xuất, kinh doanh.
Trong nhiều năm qua, nhiều người dân, doanh nghiệp gặp khó khăn sau khi Thanh tra Chính phủ có kết luận yêu cầu Đà Nẵng xử lý đối với những trường hợp xác định thời hạn sử dụng đất không đúng quy định. Ảnh: Nguyễn Thành
Theo công văn của Bộ TN&MT gửi UBND TP Đà Nẵng, liên quan đến kiến nghị về việc xử lý sau thanh tra tại TP Đà Nẵng thì TP Đà Nẵng đã cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có mục đích là đất sản xuất kinh doanh, thời hạn sử dụng lâu dài và “hiện nay nhiều trường hợp đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cách đây khoảng từ 10 đến 15 năm”. Nội dung kiến nghị này không thể hiện rõ các giấy chứng nhận được cấp trong giai đoạn nào nên Bộ TN&MT không có đủ cơ sở để hướng dẫn cụ thể.
Bộ TN&MT đề nghị UBND TP Đà Nẵng chỉ đạo kiểm tra các hồ sơ đã cấp giấy chứng nhận trước đây, căn cứ vào hồ sơ giao đất, cho thuê đất và quy định của pháp luật đất đai tại thời điểm cấp giấy chứng nhận để xác định thời hạn sử dụng đất cụ thể. Đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp được xác định thời hạn ổn định lâu dài trong giai đoạn thực hiện Luật Đất đai năm 2003 hoặc Luật Đất đai năm 2013 chỉ đối với trường hợp giao đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng theo quy định của pháp luật đất đai năm 1993.
Trường hợp thời hạn sử dụng đất được xác định không đúng quy định của pháp luật đất đai, người được cấp giấy chứng nhận chưa chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai thì thực hiện thu hồi giấy chứng nhận đã cấp và cấp lại giấy chứng nhận cho người sử dụng đất theo quy định tại Điều 106 của Luật Đất đai, Điều 87 của Nghị định số 43 ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai được sửa đổi, bổ sung tại Điều 2 của Nghị định số 01 ngày 6/1/2017 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai.
Trường hợp thời hạn sử dụng đất được xác định không đúng quy định của pháp luật đất đai nhưng người được cấp giấy chứng nhận đã thực hiện chuyển quyền sử dụng đất và đã được giải quyết theo quy định của pháp luật về đất đai thì cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận không thu hồi giấy chứng nhận đã cấp theo quy định tại Điều 106 của Luật Đất đai và Điều 87 của Nghị định số 43; việc thu hồi giấy chứng nhận chỉ được thực hiện khi có bản án hoặc quyết định của tòa án nhân dân đã được thi hành.
Việc đề xuất cho phép điều chỉnh mục đích sử dụng đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp trên giấy chứng nhận đã cấp thành đất ở đối với trường hợp đã cấp giấy chứng nhận vào mục đích sản xuất kinh doanh, thời hạn ổn định lâu dài theo đơn giá đất ở là không có căn cứ để thực hiện. Việc chuyển từ đất sản xuất kinh doanh sang đất ở được thực hiện theo thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai hiện hành…
Được biết tại Kết luận thanh tra 2852 năm 2012 của Thanh tra Chính phủ xác định số tiền sai phạm liên quan đến sử dụng đất đai ở TP Đà Nẵng lên đến 3.434 tỉ đồng. Theo kết luận trong một số dự án, Hội đồng thẩm định giá đất và UBND TP Đà Nẵng xác định giá thu tiền sử dụng đất chưa sát giá thị trường, gây thất thu ngân sách, tạo điều kiện cho một số nhà đầu tư chuyển nhượng thu lời bất chính với số tiền lớn… Chỉ tính 22 dự án vi phạm đã xác định số tiền phải thu khi chuyển quyền sử dụng đất là hơn 2.120 tỉ đồng.
Ngoài ra, theo Thanh tra Chính phủ, Đà Nẵng giảm 10% tiền sử dụng đất phải nộp cho các hộ được bố trí đất tái định cư, các tổ chức cá nhân được thành phố giao đất, nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất là không đúng đối tượng, trái quy định, gây thất thu ngân sách hơn 1.313 tỉ đồng.
Nguyên Thành/Báo Tiền Phong
