Diễn đàn KTS Trẻ – YAF 2019: Khát khao và kỳ vọng

Hơn cả sự mong đợi, Diễn đàn KTS Trẻ – YAF 2019 đã thành công rực rỡ với sự tham gia của gần 1500 KTS trẻ đến từ khắp vùng miền của Tổ quốc. Trọn vẹn 1 ngày đến với Diễn đàn, trải qua một “bữa tiệc” thị giác với những công trình mới của các KTS, những sản phẩm mới – công nghệ mới của các nhà cung cấp, ba phiên đối thoại chuyên môn chất lượng và cháy hết mình với đêm hội Gala… các KTS trẻ không chỉ đến tham dự mà còn thực sự được trải nghiệm và kể những câu chuyện của mình về kiến trúc. Có lẽ, đó cũng chính là kỳ vọng của Ban tổ chức – CLB KTS Trẻ Việt Nam khi thực hiện chương trình đặc biệt này.

Diễn đàn KTS Trẻ 2019 hướng đến các KTS trẻ Việt Nam với những trăn trở, những nỗ lực đầy trách nhiệm của họ trên con đường học tập, hội nhập và tự khẳng định các giá trị tự thân để phát triển sự nghiệp. Về điều này, KTS Nguyễn Thu Phong, Chủ nhiệm CLB KTS Trẻ Việt Nam cho biết: “Khi chọn chủ đề Sự kỳ vọng, chúng tôi muốn nói đến sức ép nghề nghiệp mà giới KTS Việt Nam nói chung và KTS trẻ đang phải đối diện – Chúng tôi khao khát làm nghề và cống hiến nhưng chúng tôi cũng cảm thấy sự khó khăn, đôi lúc là bất lực, bởi kiến trúc đôi khi không đáp ứng được kỳ vọng lớn lao của xã hội: Công trình không đẹp vì nhiều lý do, đô thị ngột ngạt và thương mại hóa, xâm lấn các mảng xanh, thiếu các tiện ích nhân văn cho người dân, sự xây dựng và đầu tư tự phát tràn lan phá hoại danh thắng của đất nước…. KTS trẻ có vai trò như thế nào, phải làm sao để tạo ra được những giá trị mới và thỏa chí sáng tạo của mình. Theo một ý nghĩa nào đó, “Sự kỳ vọng” cũng chính là sự trăn trở của tất cả chúng ta.”

Chủ đề “Sự kỳ vọng” đã thu hút sự chú ý tham gia của đông đảo giới nghề và cộng đồng xã hội với ý nghĩa về trách nhiệm nghề nghiệp lớn lao, nhưng lại được tiếp cận khiêm tốn bằng những câu chuyện cụ thể của 15 diễn giả – KTS Việt Nam và quốc tế – Đó là lộ trình tìm hướng đi, tìm bản sắc của mỗi tác giả, mỗi văn phòng KTS, từ những trăn trở, kỳ vọng của họ đến những thành công, lan tỏa các giá trị của tác phẩm, đáp ứng sự kỳ vọng lớn hơn cho xã hội.

Theo đó, từng chuyên đề trong Diễn đàn đã được giới KTS đón nhận một cách tự nhiên nhất, từ cách tiếp cận đến giao lưu thảo luận, bởi lẽ, đó chính là cuộc sống của họ, sự say mê và khát khao của họ đối với nghề kiến trúc. Cách sắp xếp từng chủ đề tưởng như ngẫu hứng nhưng lại rất chặt chẽ và đầy dụng ý – Các KTS tham dự diễn đàn sẽ được chính bản năng của họ dẫn dắt từ khát vọng đổi mới và kiến tạo giá trị, tạo bản sắc và thực hiện những ước mơ, kỳ vọng của chính họ và cả xã hội.

Hành trình “Đổi mới và kiến tạo giá trị”

Kiến trúc có mặt trong mọi hoạt động của con người. Trong sự vận động không ngừng của vạn vật, kiến trúc phản chiếu sự phát triển và thái độ của con người với chính họ và thiên nhiên. Trên hành trình sáng tạo với rất nhiều hướng đi, không ít các KTS trẻ Việt Nam nhìn vào những khoảng lặng trong sự phát triển kinh tế, xã hội. Họ dành sự quan tâm đến những người dân yếm thế ở nông thôn, theo cách nhìn “vị dân sinh” của KTS Đoàn Thanh Hà; hay đầu tư thời gian, công sức cho các em nhỏ vùng cao trong các dự án trường học như KTS Vũ Xuân Sơn cùng các cộng sự ở Văn phòng Kiến trúc 1+1>2… Họ thấy được mục đích và ý nghĩa của kiến trúc qua việc tìm kiếm những cách thức phù hợp hơn để đem tới những giá trị hữu hình cho người dân trong mỗi dự án kiến trúc.

Góp thêm góc nhìn từ bối cảnh đời sống dân sinh ở Malaysia, KTS Qhawarizmi Norhishaam (Malaysia) mở rộng hơn bức tranh toàn cảnh về vai trò của kiến trúc trong đời sống hàng ngày của người dân châu Á. Bên cạnh đó, trong bối cảnh kiến trúc là một công cụ tạo lập cảnh quan, thiên nhiên gắn kết với con người, cách tiếp cận từ KTS Vũ Việt Anh (TA Landscaping) tìm lời giản cho các thiết kế cảnh quan theo trục thời gianm sẽ bổ sung thêm sự đa dạng của kiến trúc trong đời sống.

Từ một hướng nhìn có tính tổng thể, đội ngũ KTS liên tục suy tính về tương lai cho chính bản thân họ và cộng đồng. Trong một thế giới toàn cầu về công nghệ, nhiều KTS đi thẳng vào những vấn đề có tính thách thức để tìm ra giá trị. Họ chủ động đề xuất giải pháp cho những vấn đề cấp thiết của xã hội. Họ chủ động hợp tác với các đồng nghiệp nước ngoài. Họ năng động nghiên cứu, thực hành để tạo ra nhiều công trình phù hợp hơn với đòi hỏi của môi trường và xã hội.

Rõ ràng, trên hành trình đổi mới và kiến tạo giá trị, giới KTS trẻ Việt Nam đã mạnh mẽ bộc lộ sự tự tin, chủ động trong đổi mới, cải tiến tư duy và kỹ năng, hướng đến chủ động kiến tạo những giá trị bền vững cho xã hội.

Khát vọng tạo bản sắc

Đó là câu chuyện thú vị được các KTS trải lòng bằng ngôn ngữ của kiến trúc. Bản sắc ở đây được hiểu một cách trực tiếp – Là những nét đặc trưng nhất, tinh túy nhất của một nền văn hóa hoặc một phong cách kiến trúc. Bản sắc được hình thành và định hình cùng dòng chảy của thời gian. Bản sắc vừa trừu tượng nếu tiếp cận trên một bình diện rộng, nhưng cũng thật cụ thể khi xem xét từng trường hợp riêng rẽ, nghiên cứu từng chi tiết nhỏ.

Đến với Chuyên đề này, các KTS trẻ đã cùng tìm hiểu bản sắc kiến trúc trong sự giao thoa văn hóa Đông Tây (KTS Nguyễn Tuấn Nghĩa – “Ở giữa Đông – Tây”), cảm nhận bản sắc kiến trúc qua quan sát và chiêm nghiệm (KTS Shunri Nishizawa – “Kiến trúc quan sát”). Với nhiều góc nhìn đa dạng, giới nghề đặt bản sắc kiến trúc trong hệ quy chiếu của quá khứ, thấm đẫm những kinh nghiệm dân gian. Ở đó, chúng ta nhìn nhận bản sắc kiến trúc gắn với không gian đương đại đang biến đổi sâu sắc (KTS Nguyễn Xuân Minh – “Lớp vỏ và khoảng trống”). Với sự tham gia trình diễn của các KTS quốc tế, bản sắc kiến trúc được soi rọi trong bối cảnh công nghệ ngày càng hiện đại và lan tỏa vào từng ngõ ngách của cuộc sống và trong từng giai đoạn thiết kế (KTS Chris Bosse).

Có thể nói, thông qua những công trình – tác phẩm và khát vọng của mình, giới KTS đã hàng ngày hàng giờ nỗ lực tìm kiếm những chất liệu, triết lý, thủ pháp thiết kế cho riêng mình – Đó cũng là một khía cạnh của bản sắc. Và, hơn bao giờ hết các KTS trẻ không chỉ muốn khẳng định mình trong môi trường hành nghề ở Việt Nam mà còn nuôi dưỡng khát vọng muốn vươn ra thế giới, nhiều người trong số họ đã thành công, cũng nhiều người khác đang được tiếp bước tô đậm thêm đường nét của kiến trúc Việt trên bản đồ thế giới bằng chính khát vọng tạo bản sắc cho những giá trị mới.

Hơn cả “Sự Kỳ vọng”

Chuyên đề Sự kỳ vọng với sự xuất hiện đan xen của KTS Hồ Thiệu Trị, KTS Jesse Miles Pyeatt (NBBJ), GS.KTS Shin Takamatsu đã không phụ sự kỳ vọng của đông đảo KTS tham gia Diễn đàn KTS Trẻ Việt Nam 2019. Rất nhiều câu hỏi được giải đáp trong sự mong đợi của giới nghề: Những di sản của tương lai sẽ được xây dựng bởi sự sáng tạo của KTS, sự tôn trọng với quá khứ hay sự chấp nhận của cộng đồng? Liệu những bước tiến của công nghệ sẽ tác động như thế nào đến những giá trị của kiến trúc Việt Nam trong tương lai?…GS. KTS Shin Takamatsu, một trong những tên tuổi lớn của nước Nhật với những công trình ông đã thực hiện ở Nhật và dự án đang thực hiện tại Việt Nam đã mang đến những góc nhìn gợi mở và tinh tế cho những KTS Việt Nam về sự chuyển đổi quan điểm kiến trúc cũng như những gợi ý về sự phát triển bền vững của kiến trúc tại Việt Nam. Đặc biệt, thông điệp của ông “Cho đến nay và từ nay trở đi – Vì thế hệ trẻ Việt Nam” đã trở thành sự khích lệ đáng giá cho các KTS trẻ Việt Nam trên con đường tìm kiếm những giá trị đích thực cho kiến trúc và cộng đồng.

KTS Nguyễn Tấn Vạn đã chia sẻ với các KTS tham dự Diễn đàn KTS Trẻ Việt Nam 2019: “Chúng ta đã mong muốn có được môi trường làm nghề lành mạnh, sự cạnh tranh minh bạch, một không khí hợp tác chuyên nghiệp, một đội ngũ làm nghề năng động… Có thể nói, tất cả những điều đó đều có thể tìm thấy ở Diễn đàn lần này. Và hơn hết, tất cả chúng ta đều kỳ vọng vào sự đóng góp của giới trẻ, lớp KTS trẻ trong việc tiên phong thúc đẩy nền kiến trúc hiện đại, xanh và giàu bản sắc để xây dựng đất nước Việt Nam giàu đẹp. Diễn đàn YAF là nơi hội tụ những tư tưởng mới, những hoài bão lớn và những thành công mới của các KTS trẻ. Với sự chung tay, chung lòng của KTS trẻ, đây chắc chắn sẽ trở thành hoạt động truyền thống bổ ích dành cho giới KTS tại Việt Nam.”

Thảo Nguyên/Tạp chí Kiến trúc