Bộ Xây dựng: Cần có nghị định về cơ chế quản lý vận hành officetel

Trong báo cáo mới nhất gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép Bộ Xây dựng thực hiện theo hướng: Bộ chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, cơ quan, tổ chức liên quan nghiên cứu, xây dựng trình Chính phủ ban hành Nghị định quy định về quản lý vận hành loại hình căn hộ văn phòng kết hợp lưu trú ngắn hạn (officetel) theo quy định tại khoản 3 Điều 19 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015.

Ảnh minh họa từ internet

Những khó khăn, vướng mắc trong quản lý vận hành officetel

Ngày 23/4/2019, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 11/CT-TTg về một số giải pháp thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển ổn định, lành mạnh. Trong đó có nhiệm vụ:Giao Bộ Xây dựng nghiên cứu, ban hành quy chế quản lý vận hành loại hình công trình văn phòng kết hợp lưu trú ngắn hạn (Officetel).

Để triển khai thực hiện nhiệm vụ nêu trên, Bộ Xây dựng đã ban hành Quyết định thành lập Ban soạn thảo và Tổ biên tập xây dựng Thông tư của Bộ Xây dựng ban hành Quy chế quản lý vận hành loại hình công trình văn phòng kết hợp lưu trú ngắn hạn (officetel).

Trong quá trình triển khai nghiên cứu, đã phát sinh một số khó khăn, vướng mắc trong quá trình nghiên cứu, xây dựng Thông tư ban hành Quy chế quản lý vận hành loại hình công trình văn phòng kết hợp lưu trú ngắn hạn (Officetel).

Về cơ sở pháp lý và thẩm quyền ban hành

Hệ thống pháp luật hiện hành như Luật Đất đai, Luật Đầu tư, Luật Xây dựng, Luật Kinh doanh bất động sản; Quy chuẩn, Tiêu chuẩn xây dựng chưa có khái niệm, quy định pháp lý về loại hình công trình văn phòng kết hợp lưu trú ngắn hạn – officetel (sau đây gọi tắt là căn hộ văn phòng).

Nghị định số 81/2017/NĐ-CP ngày 17/7/2017 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ Xây dựng không có quy định về nội dung quản lý vận hành căn hộ văn phòng (hoặc công trình xây dựng nói chung) thuộc thẩm quyền của Bộ Xây dựng.

Do vậy, việc Bộ Xây dựng xây dựng Thông tư ban hành Quy chế quản lý vận hành loại hình căn hộ văn phòng (officetel) là chưa đủ cơ sở pháp lý.

Về lưu trú và quản lý lưu trú

Loại hình công trình căn hộ văn phòng ngoài chức năng sử dụng làm văn phòng còn sử dụng để lưu trú ngắn hạn, việc lưu trú này được hiểu là những người làm việc tại văn phòng đó có thể tạm trú tại căn hộ ngoài thời gian làm việc (khác với dạng văn phòng truyền thống chỉ sử dụng làm văn phòng làm việc). Như vậy, việc lưu trú này là có điều kiện, cần giới hạn về thời gian và phải có cơ chế quản lý chặt chẽ, tránh tình trạng lợi dụng để sử dụng căn hộ văn phòng thành nhà ở, dẫn tới tình trạng gia tăng dân số, gây quá tải hệ thống hạ tầng đô thị.

Theo quy định của Luật Cư trú và các văn bản hướng dẫn thi hành thì việc hướng dẫn lưu trú, quản lý lưu trú (đối tượng, điều kiện đăng ký lưu trú, đơn vị quản lý lưu trú…) thuộc thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ của ngành Công an, không thuộc chức năng, thẩm quyền của Bộ Xây dựng.

Về thủ tục hành chính

Hiện nay pháp luật về nhà ở mới chỉ có quy định về quản lý sử dụng nhà ở (trong đó có các tòa nhà hỗn hợp gồm căn hộ nhà ở và các công trình dịch vụ khác). Riêng đối với tòa nhà căn hộ văn phòng (không có căn hộ nhà ở) thì chưa có quy định cụ thể. Do đó, việc ban hành Quy chế quản lý vận hành loại hình căn hộ văn phòng phải quy định cụ thể về mô hình quản lý (có cần thiết phải thành lập Ban quản lý/Ban quản trị đối với tòa nhà căn hộ văn phòng hay không? Nếu thành lập thì phải có các quy định cụ thể về: trình tự thủ tục, thời gian, cơ quan giải quyết, thành phần hồ sơ, thời gian giải quyết…). Theo đó, Quy chế quản lý vận hành loại hình căn hộ văn phòng cần phải quy định về thủ tục hành chính. Trong khi Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật quy định Thông tư không được quy định thủ tục hành chính.

Về điều kiện đầu tư kinh doanh

Việc quản lý vận hành công trình xây dựng đa năng, đa sở hữu (một tòa nhà căn hộ văn phòng có nhiều chủ sở hữu) cần có một đơn vị quản lý vận hành có chức năng, điều kiện, đảm bảo năng lực thực hiện công tác quản lý vận hành, bảo trì công trình, đặc biệt là các phần diện tích sở hữu sử dụng chung. Điều này dẫn đến phải quy định về điều kiện kinh doanh của Đơn vị quản lý vận hành công trình. Trong khi Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật quy định Thông tư không được quy định điều kiện kinh doanh của doanh nghiệp.

Về xử phạt vi phạm hành chính

Cơ chế xử phạt đối với các hành vi vi phạm hành chính trong hoạt động quản lý vận hành loại hình căn hộ văn phòng (officetel) chưa được quy định trong Nghị định số 139/2017/NĐ-CP ngày 27/11/2017 của Chính phủ. Theo quy định, việc quy định xử phạt thuộc thẩm quyền của Chính phủ.

Từ các lý do nêu trên, ngày 04/6/2019 Bộ Xây dựng đã có văn bản số 1304/BXD-QLN xin ý kiến Bộ Tư pháp và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc xây dựng, ban hành Quy chế quản lý vận hành đối với loại hình căn hộ văn phòng (officetel) và đề xuất nghiên cứu, ban hành quy định quản lý vận hành loại hình này theo hình thức Nghị định.

Ngày 20/6/2019, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có văn bản nhất trí với đề xuất của Bộ Xây dựng về việc tiếp tục nghiên cứu xây dựng ban hành quy định quản lý vận hành loại hình căn hộ văn phòng (officetel) theo hình thức Nghị định (Văn bản số 2387/BVHTTDL-TCDL).

Ngày 05/7/2019, Bộ Tư pháp có văn bản số 2493/BTP-PLDSKT cho rằng việc quản lý loại hình công trình văn phòng kết hợp lưu trú có nội dung liên quan đến quyền con người, quyền, nghĩa vụ cơ bản của công dân. Do đó, trường hợp có vướng mắc từ các quy định pháp luật thì cần có phương án giải quyết bằng cách sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật tương ứng để đảm bảo cơ sở pháp lý. Theo đó, đề nghị Bộ Xây dựng thực hiện theo hướng: (1) Nghiên cứu, xây dựng ban hành Nghị quyết của Quốc hội theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 15 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015; (2) Nghiên cứu, xây dựng ban hành Nghị định của Chính phủ để quy định vấn đề cần thiết thuộc thẩm quyền của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhưng chưa đủ điều kiện xây dựng thành luật hoặc pháp lệnh để đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước, quản lý kinh tế, quản lý xã hội. Trước khi ban hành Nghị định này phải được sự đồng ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội theo quy định tại khoản 3 Điều 19 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015.

Cần có nghị định về cơ chế quản lý vận hành officetel

Từ các khó khăn vướng mắc và trên cơ sở ý kiến của Bộ Tư pháp và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nêu trên, Bộ Xây dựng nhận thấy việc ban hành Quy chế quản lý vận hành loại hình căn hộ văn phòng kết hợp lưu trú ngắn hạn (officetel) theo hình thức Thông tư là chưa đảm bảo cơ sở pháp lý theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015.

Để đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi của xã hội và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ trong việc ban hành Quy chế quản lý vận hành loại hình căn hộvăn phòng kết hợp lưu trú ngắn hạn (officetel), Bộ Xây dựng kính đề nghị Thủ tướng Chính phủcho phép Bộ Xây dựngthực hiện theo hướng: Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, cơ quan, tổ chức liên quan nghiên cứu, xây dựng trình Chính phủ ban hành Nghị định quy định về quản lý vận hành loại hình căn hộ văn phòng kết hợp lưu trú ngắn hạn (officetel) theo quy định tại khoản 3 Điều 19 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015.

Trên cơ sở ý kiến chấp thuận về mặt chủ trương xây dựng chính sách của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng sẽ phối hợp với các Bộ, ngành, cơ quan, tổ chức liên quan nghiên cứu, lập hồ sơ xây dựng chính sách theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015.

Nhật Lâm/VnMedia