Hội nghị Đối thoại doanh nghiệp cải cách thủ tục hành chính trong đầu tư xây dựng và lĩnh vực liên quan
Sáng 26/11, tại Hà Nội, Bộ Xây dựng và Phòng Công nghiệp và Thương mại Việt Nam (VCCI) phối hợp tổ chức Hội nghị Đối thoại doanh nghiệp cải cách thủ tục hành chính trong đầu tư xây dựng và lĩnh vực liên quan dưới hình thức trực tiếp và trực tuyến.
Ông Nguyễn Thanh Nghị – Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Xây dựng; ông Phạm Tấn Công – Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam đồng chủ trì sự kiện.
Hội nghị còn có sự tham dự gồm Lãnh đạo các Bộ, ngành, UBND các tỉnh, các Sở, ngành có liên quan, các Tập đoàn, doanh nghiệp trong lĩnh vực đầu tư xây dựng, Hiệp hội Doanh nghiệp và các chuyên gia, các cơ quan truyền thông báo chí…
Trong bối cảnh nền kinh tế chịu tác động nặng nề bởi đại dịch Covid-19, bên cạnh các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp về tài khóa và tiền tệ, việc thúc đẩy các giải pháp đơn giản hóa thủ tục hành chính là một trong những giải pháp hiệu quả, bền vững cho doanh nghiệp và cho phục hồi kinh tế.
Bộ Xây dựng và VCCI mong muốn Hội nghị sẽ là cơ hội để các cơ quan Nhà nước và doanh nghiệp cùng nhau trao đổi, đưa ra các giải pháp cải thiện chính sách, hỗ trợ doanh nghiệp sớm phục hồi lại sản xuất kinh doanh trong bối cảnh đại dịch Covid-19 góp phần vào phục hồi kinh tế đất nước.
Phát biểu tại Hội nghị, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết: Bộ Xây dựng phối hợp cùng Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức Hội nghị đối thoại doanh nghiệp. Đây không phải là hoạt động mới mà đã được Bộ Xây dựng duy trì qua nhiều năm, nhưng luôn là hoạt động có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế của Bộ, thể hiện mong muốn phục vụ, cầu thị và luôn lắng nghe ý kiến của các doanh nghiệp đối với Bộ Xây dựng.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển là chủ trương quan trọng mà Đảng và Chính phủ đã đề ra và đang ưu tiên thực hiện. Từ năm 2014 đến nay, Chính phủ đã liên tục ban hành và triển khai thực hiện các Nghị quyết thường niên về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia về hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp. Trong nhiều nhiệm vụ của các bộ, ngành Trung ương và địa phương được giao trong các Nghị quyết, Bộ Xây dựng được giao nhiệm vụ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan cải thiện chỉ số Cấp phép xây dựng là một trong các chỉ số được Ngân hàng thế giới đo lường, đánh giá và xếp hạng môi trường kinh doanh của một nền kinh tế.
Thực hiện nhiệm vụ này, thông qua công tác xây dựng và hoàn hiện thể chế, Bộ Xây dựng đã thực hiện đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tạo sự chủ động cho người quyết định đầu tư, chủ đầu tư trong quá trình thực hiện các thủ tục đầu tư xây dựng; bãi bỏ, đơn giản hóa, tích hợp nhiều thủ tục hành chính trong đầu tư xây dựng, bãi bỏ nhiều ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện; cũng như cắt giảm, đơn giản hóa số lượng lớn các điều kiện đầu tư kinh doanh.
Riêng trong 10 tháng đầu năm 2021, đã bãi bỏ 03 ngành, nghề kinh doanh có điều kiện; cắt giảm, đơn giản hóa 59/172 điều kiện đầu tư kinh doanh đối với 09 ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện (đạt 34,3%); cắt giảm, đơn giản hóa 09 thủ tục hành chính; cắt giảm yêu cầu, điều kiện đối với một số đối tượng khi thực hiện hoạt động xây dựng trong 03 ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện; tích hợp, thay thế 05 Nghị định, 07 Thông tư vào 02 Nghị định.
Gần đây nhất, Bộ Xây dựng đã tham mưu, trình và được Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1936/QĐ-TTg ngày 22/11/2021 phê duyệt Phương án cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh thuộc phạm vi chức năng, nhiệm vụ quản lý Nhà nước của Bộ Xây dựng trong năm 2021 và năm 2022. Thực hiện thành công Phương án này hứa hẹn tạo ra các hỗ trợ thực chất nhất cho doanh nghiệp ngành Xây dựng, tạo ra sự đột phá trong nâng cao Chỉ số cấp phép xây dựng của Ngành năm 2021, 2022.
Dù đã đạt được những kết quả nhất định trong cải cách thủ tục hành chính, cải thiện Chỉ số cấp phép xây dựng và cải thiện môi trường đầu tư kinh, doanh của Ngành, Bộ Xây dựng vẫn luôn nhận thức rằng thủ tục hành chính trong các lĩnh vực quản lý Nhà nước của Bộ Xây dựng vẫn phải tiếp tục được cải cách và dư địa cải cách vẫn còn rất lớn.
Chính vì vậy, qua Hội nghị đối thoại doanh nghiệp ngày hôm nay, Bộ Xây dựng xin cầu thị, lắng nghe và rất mong nhận được sự đánh giá khách quan, thẳng thắn và trách nhiệm của các tổ chức, doanh nghiệp, các hiệp hội nghề nghiệp về môi trường đầu tư kinh doanh ngành Xây dựng cũng như các khó khăn, vướng mắc trong việc thực hiện các thủ tục hành chính về đầu tư xây dựng trên thực tế, làm cơ sở để Bộ Xây dựngvà các cơ quan quản lý Nhà nước tiếp tục đề xuất những giải pháp cải cách phù hợp, hiệu quả và khả thi hơn trong thời gian tới.
Phát biểu tại Hội nghị, ông Phạm Tấn Công – Chủ tịch Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ cho biết: Ngành Xây dựng là ngành kinh tế quan trọng của đất nước đóng góp lớp trên 6% GDP cả nước, tổng giá trị các công trình hạ tầng cầu đường nhà xưởng bất động sản rất lớn chiếm khoảng 20% GDP và tạo việc làm cho hàng triệu lao động và cơ sở vật chất thiết yếu cho các ngành kinh tế.
Thực hiện các thủ tục hành chính là một trong những thủ tục quan trọng đầu tiên, chính vì những điều quan trọng đó Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản pháp luật tăng cường tính cạnh tranh. Bên cạnh đó đã từng bước thực hiện những điều chỉnh về cơ chế chính sách để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong các hoạt động đầu tư xây dựng, Quốc hội cũng đã ban hành các bộ luật như: Luật Xây dựng, Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Đấu thầu cải thiện về căn bản về pháp lý.
Nghị quyết 02 ban hành nhằm nâng cao năng lực, giải quyết những vẫn đề cấp bách, đơn giản hóa thủ tục hành chính ở địa phương nhờ đó đã giảm bớt khó khăn, tuy nhiên vẫn còn nhiều thủ tục vướng mắc như nhóm thủ tục liên ngành.
Đứng đầu nhóm thủ tục hành chính đang gây khó cho các doanh nghiệp là các thủ tục về dất đai, giải phóng mặt bằng, với 50% doanh nghiệp kêu khó khăn đáng kể trong năm 2020. Tiếp sau là các thủ tục liên quan đến quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị. Thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường đứng thứ ba.
Kết quả khảo sát này do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) thực hiện với các doanh nghiệp có dự án đầu tư – xây dựng công trình mới hoặc cải tạo lớn văn phòng, nhà xưởng trong 2 năm gần nhất.
Cho dù vậy, các thủ tục này cũng đã khá dễ thở hơn so với năm 2019. Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế cho rằng, có lý do khi một số văn bản luật đã được sửa đổi, hoàn thiện như Luật Xây dựng, Luật Đầu tư… và sự có mặt của một số nghị quyết về cải thiện môi trường kinh doanh.
Thủ tục về đất đai, giải phòng mặt bằng vẫn gây khó khăn nhất, nhưng với 58% doanh nghiệp kêu khó. Nhưng năm 2020, các thủ tục về thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường, thiết kế cơ sở, thiết kế xây dựng lại bị kêu nhiều hơn. Tuy nhiên, sự khó khăn giữa các doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài không hẳn giống nhau. Các doanh nghiệp FDI dễ thở hơn nhiều trong các thủ tục quyết định chủ trương đầu tư, giải phóng mặt bằng và thủ tục về quy hoạch xây dựng. Một doanh nghiệp cần khoảng 3 lượt đến cơ quan nhà nước để xin hoàn tất xin cấp phép xây dựng. So sánh với kết quả khảo sát trước, số lần đi lại để hoàn tất hồ sơ của doanh nghiệp nhìn chung không có thay đổi đáng kể. Năm 2019, một doanh nghiệp điển hình cũng mất khoảng 3 lượt đi lại đến cơ quan chức năng để hoàn thiện giấy tờ. Số lượt tối đa của năm 2020 có nhích hơn một chút, 9 lượt, thay vì 8 lượt của năm 2019. Đây là kết quả khảo sát khoảng 1.000 doanh nghiệp trong 2 năm 2019, 2020. Thời gian trung bình giải quyết thủ tục cấp phép xây dựng cho doanh nghiệp khoảng 23,93 ngày. Đây là tin mừng với cả doanh nghiệp và cơ quan cấp phép, khi năm 2019, con số này là 24,81 ngày.
Từ những vấn đề đó, VCCI đã có những đề xuất chủ trì thực hiện báo cáo đánh giá mức độ thuận lợi khi tuân thủ các thủ tục hành chính trong lĩnh vực đầu tư đất đai xây dựng môi trường.
Qua Hội nghị này các đơn vị, các doanh nghiệp, hiệp hội, doanh nghiệp từ thực tiễn hoạt động của mình đưa ra những ý kiến, kiến nghị kịp thời để cùng chung tay tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, cải thiện các thủ tục hành chính trong lĩnh vực đầu tư xây dựng.
TH