Quản lý chặt chẽ khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng

Bộ Xây dựng vừa có công văn gửi Văn phòng Chính phủ, báo cáo việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý khai thác khoáng sản gắn với bảo vệ môi trường.

Chú trọng đầu tư công nghệ khai thác hiện đại

Theo Bộ Xây dựng, thời gian qua, việc khai thác và sử dụng khoáng sản làm xi măng nhìn chung được thực hiện khá tốt. Các chủ đầu tư chú trọng việc đầu tư công nghệ khai thác hiện đại và chấp hành các quy định, quy phạm về khai thác các mỏ khoáng sản làm nguyên liệu sản xuất xi măng. Các DN trong TCty Công nghiệp xi măng Việt Nam và các đơn vị xi măng liên doanh với nước ngoài thực hiện nghiêm túc các quy định về an toàn trong khai thác, đánh giá tác động môi trường và phục hồi môi trường.

Quá trình khai thác mỏ được thực hiện theo quy mô công nghiệp và có kế hoạch dài hạn, sử dụng phương pháp cắt tầng lớn, cơ giới hoá cao, đảm bảo an toàn với sản lượng lớn, đủ để cung ứng cho các nhà máy xi măng hoạt động ổn định, liên tục.

Trong quá trình khai thác, các đơn vị đã chú trọng đến công tác bảo vệ môi trường khu vực dân cư xung quanh và tuân thủ quy định hoàn nguyên sau khai thác đã được lập trong báo cáo đánh giá tác động môi trường và phục hồi môi trường.

Hiện nay, đa phần các mỏ khoáng sản đang trong quá trình khai thác, chưa đến giai đoạn hoàn nguyên mỏ. Một số mỏ sau khi kết thúc khai thác đã thực hiện nghiêm túc việc hoàn nguyên, phục hồi môi trường như mỏ đá Chu Dương, huyện Thủy Nguyên, TP Hải Phòng của Cty Xi măng ChinFon.

Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại hiện tượng mất an toàn trong khai thác gây tai nạn chết người (tại mỏ Trại Sơn A của Cty Xi măng Phúc Sơn) và phát sinh bụi trong quá trình vận chuyển nguyên liệu. Sau khi được người dân phát hiện và báo chí phản ánh, các cơ sở này cũng đã chấn chỉnh và khắc phục.

Về tình hình khai thác và sử dụng khoáng sản làm VLXD, Bộ Xây dựng cho biết: Hiện nay, các DN hoạt động trong lĩnh vực này cũng đã chú trọng tới việc đầu tư chế biến sâu, gắn với bảo vệ môi trường. Các dự án trước khi triển khai đều được thẩm định công nghệ chế biến sâu để làm cơ sở cho các cơ quan chức năng cấp phép thăm dò, khai thác. Bên cạnh đó, vẫn tồn tại một số các cơ sở chế biến công suất nhỏ, chưa được đầu tư công nghệ chế biến hiện đại để nâng cao độ thu hồi khoáng sản, còn ảnh hưởng tới môi trường.

Theo Bộ Xây dựng, hiện nay, hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản làm VLXD và khoáng sản làm xi măng còn phụ thuộc vào việc các chủ đầu tư sử dụng công nghệ thiết bị chế biến. Phần lớn các cơ sở sản xuất xi măng lò quay công suất lớn, có sự đầu tư thiết bị khai thác, chế biến hiện đại cơ bản đảm bảo được các chỉ tiêu về nồng độ khí thải, nồng độ bụi, tiếng ồn và xử lý thu gom nước thải. Tất cả các cơ sở khai thác, chế biến khoáng sản làm VLXD và khoáng sản làm nguyên liệu xi măng (bao gồm các cơ sở sản xuất xi măng, chế biến đá ốp lát, cát thủy tinh, cao lanh, felspat) được cấp phép theo quy hoạch đều được Bộ TN&MT thẩm định chặt chẽ.

Kiên quyết thu hồi giấy phép DN không đủ năng lực khai thác

Để góp phần đưa công nghiệp khai thác, chế biến khoáng sản phát triển bền vững, đẩy mạnh việc thực hiện pháp luật về quản lý, khai thác gắn với bảo vệ môi trường trong hoạt động khoáng sản, trong thời gian tới, Bộ Xây dựng tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ TN&MT thực hiện một số nhiệm vụ.

Theo đó, Bộ Xây dựng chủ trì phối hợp với Bộ TN&MT trong việc thực hiện lập và điều chỉnh bổ sung quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng khoáng sản làm VLXD, khoáng sản làm nguyên liệu xi măng trên cơ sở gắn với công tác bảo vệ môi trường, thẩm định công nghệ chế biến sâu làm cơ sở để cấp phép thăm dò, khai thác.

Bộ cũng phối hợp với TN&MT ban hành các quy định chặt chẽ, cụ thể đối với các tổ chức, cá nhân có năng lực được cấp phép thăm dò, khai thác gắn với việc đầu tư các dự án chế biến sâu, công nghệ tiên tiến, hiện đại, bảo vệ môi trường; thường xuyên thanh kiểm tra các cơ sở khai thác, chế biến sản xuất VLXD trước và sau khi cấp giấy phép khai thác.

Bộ tăng cường chỉ đạo, đôn đốc UBND các địa phương trong công tác lập quy hoạch phát triển VLXD, quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng khoáng sản làm VLXD thông thường; kiểm tra và kiên quyết kiến nghị thu hồi các giấy phép của các DN khai thác, chế biến khoáng sản làm VLXD không đủ năng lực, gây ô nhiễm môi trường, lãng phí tài nguyên….

Đồng thời, Bộ Xây dựng phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan chức năng từ Trung ương tới địa phương tăng cường kiểm tra, bắt buộc DN phải thực hiện nghiêm chỉnh, chặt chẽ các đề án cải tạo, phục hồi môi trường sau khai thác theo quy định. Các dự án đề nghị cấp phép khai thác, chế biến khoáng sản phải sử dụng công nghệ tiến tiến, hiện đại để đảm bảo không gây tác động xấu tới môi trường. Việc này phải được thẩm định trước khi cấp phép và kiểm tra khi dự án được thực hiện…