Hội thảo “Quy chuẩn, tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy ở công trình xây dựng và các vấn đề thực tiễn”
(Tạp chí KTVN) – Sáng ngày 24/8/2018, tại Hội trường Diên Hồng tầng 18, Toà nhà Văn phòng Eurowindow Office Building, số 2 Tôn Thất Tùng, Hà Nội, Bộ Xây dựng phối hợp với Viện Kiến trúc Quốc gia tổ chức Hội thảo “Quy chuẩn, tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy ở công trình xây dựng và các vấn đề thực tiễn”.
Theo thống kê từ Cục Cảnh sát phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ, cả nước hiện có 4.166 chung cư, nhà cao tầng; trong đó, có 538 nhà được xây dựng trước Luật Phòng cháy chữa cháy 2001, chiếm 12,91% và 3.628 nhà được xây dựng sau Luật Phòng cháy chữa cháy 2001, chiếm 87,09%.
Tuy nhiên, trong số 4.166 chung cư thì có 659 cơ sở chưa được thẩm duyệt về phòng cháy chữa cháy chiếm 15,81%; 123 cơ sở chưa được nghiệm thu về phòng cháy chữa cháy, chiếm 3%; 466 cơ sở không đảm bảo khoảng cách an toàn phòng cháy chữa cháy, chiếm 11,2%; 447 cơ sở không có hệ thống cấp nước chữa cháy ngoài nhà… Trong số này thì nhà cao dưới 30 tầng là 3.982 toà, chiếm tới 95,58%. Số nhà cao trên 30 tầng chỉ chiếm 4,42% (tương đương 184 toà).
Về công năng sử dụng, chung cư có 2.204 toà, chiếm 52,9%; 637 nhà đa năng kết hợp căn hộ và Trung tâm thương mại chiếm 12,29%… Nhà cư, nhà cao tầng chủ yếu tập trung tại các thành phố lớn như: Tp. Hồ Chí Minh chiếm 36,53% với 1.522 toà; Hà Nội 1.626 toà, tương ứng 39,03%.
Tiến sỹ Nguyễn Đức Việt, Trưởng khoa Phòng cháy, Đại học Phòng cháy chữa cháy, cho biết việc chấp hành các quy định của pháp luật về PCCC, tiêu chuẩn, quy chuẩn về PCCC trong thiết kế, nghiệm thu về PCCC và đưa công trình vào hoạt động của chủ đầu tư, đơn vị quản lý, ban quản trị chung cư vẫn chưa đầy đủ, còn những tồn tại, vi phạm phát sinh trong quá trình hoạt động, phổ biến là vi phạm về các điều kiện ngăn cháy lan, thoát nạn, hoạt động của hệ thống, thiết bị PCCC.
Chia sẻ về thực trạng thiết kế và vận hành hệ thống phòng cháy chữa cháy trong các công trình chung cư cao tầng, Tiến sỹ Phan Anh, Trường Đại học Phòng cháy chữa cháy dẫn chứng, các biện pháp cháy lan chưa đáp ứng yêu cầu, nhất là tại các vị trí kênh, giếng, trục kỹ thuật của toà nhà. Các điều kiện an toàn đối với hành lang, lối ra thoát nạn, cầu thang bộ thoát nạn trong toà nhà chưa được duy trì thường xuyên. Đáng chú ý, tại các chung cư nhà ở xã hội, nhà tái định cư, chung cư mini, phổ biến là nhà chung cư cũ thì hệ thống thiết bị phòng cháy chữa cháy ở mức tối thiểu. Hệ thống phòng cháy chữa cháy kém chất lượng hoặc không đảm bảo theo quy định nên sau thời gian hoạt động đã bị xuống cấp, hư hỏng, không đáp ứng chức năng, không tương xứng với tuổi thọ công trình.
Thêm một thực tế cần lưu ý là hiện điều kiện hạ tầng giao thông, nguồn nước cũng đang có nhiều bất cập. Đa số các chung cư, nhà cao tầng được xây dựng cách đây 10 năm nên không đáp ứng yêu cầu để xe thang, xe chữa cháy tiếp cận các mặt của toà nhà khi triển khai hoạt động chữa cháy và cứu nạn cứu hộ. Nguyên nhân là do thiếu đồng bộ trong quy hoạch, xây dựng các công trình liền kề, để ô tô, xe máy, kinh doanh dịch vụ… cản trở hoạt động của phương tiện chữa cháy lúc xảy ra hoả hoạn.
Liên quan đến vấn đề đảm bảo an toàn cháy đối với thang bộ thoát nạn trong các nhà cao tầng, Thạc sĩ Hoàng Anh Giang, Viện Chuyên ngành kết cấu Công trình XD – Viện KHCN Xây dựng, cho rằng trong những điều kiện sử dụng bình thường khó có thể nhận thức hết được ý nghĩa quan trọng của các cầu và buồng thang bộ thoát nạn trong một công trình nhà, điều đó dường như chỉ được bộc lộ và phát huy khi có sự cố cháy và mọi người cần phải dùng đến những bộ phận này.
Các vấn đề kỹ thuật liên quan đến cầu thang và buồng thang bộ thoát nạn phải được quan tâm chú trọng ngay từ giai đoạn đầu của công tác thiết kế khi bố trí mặt bằng tổng thể của công trình, tránh trường hợp khi hoàn thành xong thiết kế bằng chi tiết mới phát hiện ra sự không phù hợp của các hạng mục này về mặt đảm bảo an toàn cháy.
Để tăng cường công tác quản lý chất lượng thi công đối với các hạng mục cầu thang và buồng thang bộ thoát nạn, đặc biệt là đối với các loại buồng thang có điều áp, cần đưa ra các quy định cụ thể và rõ ràng hơn đối với việc thử nghiệm và đánh giá tính năng của các buồng thang bộ nói riêng và các khu vực công trình dùng cho thoát nạn nói chung, được bảo vệ chống nhiễm khói bằng các giải pháp kỹ thuật.
Cũng tại hội thảo, nhiều chuyên gia khẳng định, để việc phòng cháy chữa cháy thực sự đảm bảo an toàn tính mạng con người và tài sản, cần đánh giá khách quan về thực trạng hoạt động quản lý nhà nước về vấn đề này đối với các công trình xây dựng thời gian qua. Từ đó, cần có những giải pháp mang tính khả thi để phòng cháy chữa cháy đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội./.
PV