Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát lệnh khởi công Dự án giải quyết ngập do triều cường khu vực TPHCM
Sáng 26/6, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã dự lễ phát lệnh khởi công dự án giải quyết ngập do triều khu vực TPHCM giai đoạn 1. Cùng dự có Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân, nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết, nguyên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cùng đại diện các bộ, ngành Trung ương và TPHCM.
Thủ tướng Chính phủ phát biểu tại lễ khởi công dự án giải quyết ngập do triều khu vực TPHCM có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu (giai đoạn 1). Ảnh: Ngọc Long.
Phát biểu tại lễ khởi công, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao UBND TPHCM và các cơ quan liên quan đã huy động đủ số vốn để triển khai dự án trong bối cảnh khó khăn chung của đất nước. Thủ tướng nhấn mạnh đến định hướng phát triển lâu dài của TPHCM, và để hiện thực hóa chủ trương này, Thành phố cần hội tụ đủ điều kiện về cơ sở hạ tầng giao thông, nhất là phải xử lý dứt điểm vấn đề triều cường, úng ngập.
Thủ tướng cũng hoan nghênh chủ đầu tư Cty Trung Nam và Ngân hàng Đầu tư phát triển Việt Nam – BIDV đã mạnh dạn xem xét và quyết tâm thực hiện dự án. Thủ tướng tin tưởng dự án thành công sẽ giải quyết được vấn đề ngập do triều và góp phần xây dựng TPHCM xứng đáng là hòn ngọc viễn đông của khu vực và quốc tế.
Đây là dự án có ý nghĩa quan trọng, giải quyết vấn đề an sinh, có 19/24 huyện bị tác động và người dân được hưởng lợi từ dự án. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị thành phố tiếp tục rà soát, bổ sung quy hoạch chống úng ngập, triều cường phù hợp với diễn biến tình hình biến đổi khí hậu, nước biển dâng; tiếp tục cập nhật thông tin, tiếp thu ý kiến các nhà khoa học; quản lý tốt các hồ điều hòa trong quy hoạch; ngăn ngừa tốt nguy cơ sụt lún để dự án triển khai thi công và vận hành một cách có hiệu quả.
Thủ tướng cũng yêu cầu UBND Thành phố, chủ đầu tư làm tốt công tác giải phóng mặt bằng, đảm bảo đời sống an sinh xã hội, sinh kế cho người dân, nhất là các đối tượng thuộc diện giải tỏa phục vụ dự án.
Đề nghị nhà đầu tư, các cơ quan tư vấn, giám sát và người dân thành phố cần tăng cường giám sát để đảm bảo chất lượng và độ an toàn của dự án theo đúng tiến độ bàn giao đến năm 2018. Thủ tướng cũng chỉ đạo các bộ, ngành Trung ương quan tâm, tạo điều kiện để dự án được triển khai đúng yêu cầu đề ra; đặc biệt nghiêm cấm các hành vi tham nhũng, lãng phí trong quá trình triển khai dự án.
Hiện nay, TP HCM có hơn 60% diện tích mặt đất thấp hơn mặt nước đỉnh triều và khoảng 70% diện tích nằm trên nền đất yếu đang bị lún. Dưới tác động của biến đổi khí hậu, đô thị hóa và mực nước triều ngày càng dâng cao trong khi mặt đất ngày càng hạ thấp do lún nền, dẫn đến tình trạng ngập úng ngày càng nghiêm trọng.
Chính vì vậy, Thủ tướng đã phê duyệt 2 chương trình chống ngập, đó là quy hoạch 752 và quy hoạch 1547. Tuy nhiên, đây là chương trình lớn đòi hỏi nguồn vốn lớn, thời gian xây dựng lâu dài và phân kỳ từng giai đoạn.
TPHCM có một mặt giáp biển Đông và các sông lớn, chịu ảnh hưởng trực tiếp của triều biển Đông như Sài Gòn, Đồng Nai, Nhà Bè, Soài Rạp, Vàm Cỏ. Việc khởi công giai đoạn 1 là sự kiện quan trọng đối với người dân thành phố bởi dự án góp phần giải quyết tình trạng ngập lụt do triều kéo dài trong suốt thập niên qua.
Dự án có tổng vốn đầu tư gần 10.000 tỷ đồng, đầu tư theo hình thức hợp đồng xây dựng – chuyển giao (BT) với tiến độ thực hiện dự kiến là 36 tháng (từ năm 2016 – 2018).
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng đại diện các bộ, ngành thực hiện nghi thức khởi công dự án. Ảnh: Ngọc Long.
Mục tiêu của dự án nhằm kiểm soát ngập do triều cường và chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu cho vùng diện tích 570 km², với khoảng 6,5 triệu dân, thuộc khu vực bờ hữu sông Sài Gòn và trung tâm TPHCM.
Dự án còn nhằm chủ động điều tiết hạ thấp mực nước trong các kênh rạch để cải thiện khả năng tiêu thoát của các dự án thoát nước đô thị và hỗ trợ trữ nước mưa khi có mưa kết hợp với triều cường, kết hợp chống sạt lở bờ sông và góp phần cải tạo cảnh quan và môi trường.
Theo đó, sẽ xây dựng 6 cống kiểm soát triều lớn gồm Bến Nghé, Tân Thuận, Phú Xuân, Mương Chuối, Cây Khô, Phú Định, quy mô bề rộng cống từ 40 – 160 m; xây dựng 1 trạm bơm tại cống Bến Nghé công suất 12m3/s, 1 trạm bơm tại cống Tân Thuận công suất 24m3/s, 1 trạm bơm tại cống Phú Định công suất 18m3/s.
Sau khi đi vào hoạt động, tàu thuyền vẫn đảm bảo qua lại bình thường thông qua khoang cửa van và âu thuyền của các cống. Ngoài ra, dự án cũng xây dựng đê bao ven sông Sài Gòn từ Vàm Thuật đến Sông Kinh khoảng 7,8 km đê/kè ở các đoạn xung yếu, các cống nhỏ có khẩu độ từ 1,0 m – 10,0m từ Vàm Thuật đến Mương Chuối; xây dựng nhà quản lý trung tâm cho toàn dự án và hệ thống Scada. Địa điểm xây dựng công trình thuộc các địa bàn quận 1, 4, 7, 8, huyện Nhà Bè, Bình Chánh.
Theo ông Nguyễn Tâm Tiến – Tổng Giám đốc Trungnam Group: “Dự án được triển khai trong vòng 36 tháng, tuy nhiên, nhà đầu tư sẽ đẩy nhanh tiến độ thi công trong vòng 24 tháng. Thời gian còn lại dành cho việc dự phòng, các công tác hồ sơ và vận hành thử. Dự án này sau khi hoàn thành, sẽ giải quyết triệt để việc ngập úng do triều có xét đến biến đổi khí hậu tại khu vực dự án, nhưng việc còn ngập trong đô thị hay không thì cần có sự đồng bộ của chương trình 752 (QH752), tức là hệ thống thoát nước đô thị phải truyền tải nước thoát về kênh rạch, để các hệ thống bơm chuyển nước từ các kênh rạch ra ngoài sông lớn. Nếu hệ thống bơm và các cống ngăn triều hoạt động ngăn được triều, nhưng khi mưa lớn nước trong các kênh rạch có về hay không để hệ thống bơm hoạt động lại là câu chuyện khác và trách nhiệm về mặt năng lực vận hành không thuộc dự án này.”
Bên cạnh đó, dự án triển khai sẽ phải giải tỏa hơn 300 hộ dân, hơn 1.500 người dân phải di dời, vì vậy chủ đầu tư mong muốn nhận được sự thông cảm và chia sẻ của người dân để dự án có thể triển khai một cách thuận lợi nhất.
Cao Cường – Ngọc Long/Báo Xây dựng