Thai Binh House
Dự án tọa lạc tại vùng quê trồng lúa giáp ranh với thành phố Thái Bình. Phần lớn dân số ở đây làm nông nghiệp và trồng lúa. Kiến trúc hiện nay ở làng chủ yếu là nhà 1 đến 2 tầng, còn lại rất ít nhà 1 tầng kiểu truyền thống ở nông thôn với mái dốc.
Địa điểm: Đông Hoàng, Thái Bình
Kiến trúc sư: Chu Ngọc Anh Architects
Diện tích: 600m2
Năm hoàn thành: 2020
Ảnh: Hoàng Lê
Ngôi nhà là nơi ông bà ở và mỗi cuối tuần có cháu về thăm. Mảnh đất hiện tại ông bà đang canh tác theo mô hình “nông nghiệp tự cung tự cấp” gồm vườn rau ăn quả, ao cá, trang trại nuôi gà, trồng lúa kết hợp trên ruộng. Vì vậy, phương án thiết kế xoay quanh tiêu chí quan trọng nhất là phù hợp với lối sống và thói quen sinh hoạt hàng ngày của họ. Các tiêu chí khác là thông gió tự nhiên, chiếu sáng tốt, giảm tiêu thụ năng lượng, tận dụng và tái sử dụng nước mưa cho sinh hoạt. Lợi thế về vị trí của ngôi nhà khi có 3 mặt thoáng là tầm nhìn ra vườn, ao rộng và đón gió Nam tốt. Mặt chính nhà quay về hướng Tây.
Với tinh thần thiết kế mang đến sự gần gũi, thân thuộc cho những người lớn tuổi (không mong muốn thay đổi), đội ngũ KTS đã chọn hình khối và ngôn ngữ của ngôi nhà theo hơi hướng “nhà truyền thống Bắc Bộ” nhưng pha chút hiện đại. Dãy nhà màu trắng chủ đạo nằm cùng vị trí với ngôi nhà cũ (ngôi nhà đã xuống cấp theo năm tháng). Khối gạch đỏ độc đáo với khả năng xoay dọc. Bằng cách áp dụng phép quay khối ở mặt chính, ngôi nhà đón được gió; tầm nhìn ra vườn và ao được tăng lên. Nó cũng tạo ra ấn tượng về sự tương phản của hình khối và vật liệu kiến trúc giữa hai khối nhà.
Hầu hết người dân ở nông thôn đều phải gieo trồng, thu hoạch và phơi lúa, do đó sân đa năng rộng là một nét đặc trưng không thể thiếu đối với những ngôi nhà ở nông thôn. Sân phơi lúa được chuyển thành sân chơi cho lũ trẻ hoặc nơi tụ tập ăn mừng, luộc bánh chưng trong những ngày Tết. Đây là không gian gắn kết con người với thiên nhiên, gia đình với làng xã, cộng đồng địa phương.
Do mặt tiền của ngôi nhà gần hướng Tây nên đội ngũ KTS đã bố trí phần hiên đóng vai trò là không gian đệm chuyển tiếp giữa trong và ngoài nhà, đồng thời là không gian giảm nhiệt cho phòng khách. Việc sử dụng “rèm cây” để cản nắng và bức xạ giúp điều hòa nhiệt độ tốt hơn mà vẫn đảm bảo thông thoáng, tầm nhìn và cũng làm dịu không gian kiến trúc, giúp con người gắn kết gần gũi với thiên nhiên. Với nhu cầu kết nối ngôi nhà với hiên và sân rộng mà vẫn đảm bảo tầm nhìn rộng, đội ngũ kiến trúc sư đã sử dụng hệ thống cửa gỗ mở quay mô phỏng hình ảnh “cửa bức bàn” truyền thống với khả năng mở tối đa cho tất cả các cửa.
Cửa có ray gỗ dọc giúp điều hòa ánh sáng và giảm bớt ánh nắng vào phòng khách. Hệ thống cửa đóng mở dễ dàng thay đổi trạng thái, kết nối dễ dàng hơn với hiên nhà và tạo mảng vật liệu chắc chắn cho mặt tiền chính. Khối gạch đỏ chịu trực tiếp tia nắng mặt trời mạnh nhất. Vì vậy, cần tăng cường chống nóng bằng cách sử dụng gạch hai lớp (tường 110mm) cho tường bao che. Giữa 2 lớp gạch là khe hở không khí rộng 50mm giúp không khí lưu thông làm chậm quá trình truyền nhiệt. Bên ngoài tường được ốp thêm một lớp gạch đặc màu đỏ giúp chống ẩm mốc, chống nóng và tăng độ bền cho tường.
Có chung bố cục như kiểu nhà truyền thống ở Bắc Bộ (nhà 3 gian, 2 chái), trục chính được bố trí từ sân qua hiên vào phòng khách rồi đến khu thờ tự. Trục công năng phụ nằm bên cạnh làm “cánh” gồm phòng ăn, bếp, phòng ngủ chính, vệ sinh, đảm bảo lối đi ra sân vườn thuận tiện mà không ảnh hưởng đến các không gian khác, lối đi riêng cho ông bà có mái che. được đặt bên hông nhà, bàn sơ chế cũng được bố trí dọc theo lối đi, sau khi hái rau ngoài vườn, ông bà sẽ sơ chế tại đây trước khi mang vào nhà.
Để tăng sự kết nối và tương tác giữa các thành viên trong gia đình, khu vực bếp và nhóm cây xanh được đưa vào trung tâm của trục chức năng phụ. Việc kết hợp nhà bếp vào giếng trời cũng tạo ra sự kết nối theo chiều dọc với 2 phòng ngủ ở tầng trên.
Tầng 2 là nơi đặt phòng ngủ của 2 cháu trai đến chơi mỗi cuối tuần và phòng chơi bóng bàn của cả gia đình. KTS đã tận dụng không gian mái dốc để làm một căn phòng áp mái nhỏ, thích hợp làm phòng ngủ và hoặc khu vui chơi cho trẻ nhỏ. Phòng ngủ nhỏ này nằm trong phòng ngủ của bố mẹ nên bố mẹ rất dễ quản lý và tương tác với con cái.
Mái ngói có độ dốc lớn nên dễ thu nước mưa để tái sử dụng. Nước mưa được thu vào bể chứa và một phần dùng để tắm giặt, phần còn lại dùng để tưới vườn.
Ngôi nhà mang tinh thần của kiến trúc nông thôn đương đại nhưng vẫn giữ được những không gian và văn hóa truyền thống. Mong rằng công trình sẽ góp phần tạo nên bản sắc cho kiến trúc nhà ở nông thôn hiện đại.
PV/archdaily
